تلفن های نوبت دهی مطب
٠٧١٣٢٣١٢٠٥٨

تلفن های نوبت دهی مطب
٠٩١٧٤٨٤٤١٨٥

شيراز، خيابان شهيد فقيهي (صورتگر)، تقاطع معدل
مركز تصوير برداري تابش، طبقه ٣، واحد ١٢

عمل بسته دیسک کمر
عمل بسته دیسک کمر

جراحی بستن دیسک کمر چیست؟ در عمل بسته دیسک کمر که انجام آن توسط متخصص ستون فقرات توصیه می شود، پزشک از تکنیک های مختلفی استفاده می کند که در مقایسه با جراحی باز آسیب کمتری به بدن وارد می کند. به طور کلی جراحی بسته دیسک کمر ایمن تر از جراحی باز است و […]

جراحی بستن دیسک کمر چیست؟

در عمل بسته دیسک کمر که انجام آن توسط متخصص ستون فقرات توصیه می شود، پزشک از تکنیک های مختلفی استفاده می کند که در مقایسه با جراحی باز آسیب کمتری به بدن وارد می کند.

به طور کلی جراحی بسته دیسک کمر ایمن تر از جراحی باز است و امکان بهبودی در این روش سریعتر است و بیمار پس از جراحی کمر درد شدیدی را تجربه نمی کند.

جراح می تواند جراحی بسته دیسک کمر را با راهنمایی اولتراسوند انجام دهد که می تواند نتایج مطلوبی داشته باشد.

جراحی بسته شدن دیسک کمر معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود یا تنها به یک دوره کوتاه بستری در بیمارستان نیاز دارد.

امروزه جراحی بسته شدن دیسک کمر برای بیماران بیش از گذشته مورد استفاده قرار می گیرد.

این روش جراحی با ایجاد شکاف های کوچک به جای شکاف بزرگ بر روی بدن بیمار انجام می شود.

زیرا شکاف ها در این حالت کوچک هستند، بیمار دوره نقاهت سریع تری را پشت سر می گذارد.

نسبت به جراحی های قدیمی ناراحتی کمتری دارد.

علائم دیسک کمر

  • کمر درد
  • درد شدید در پشت ساق پا
  • سوزن سوزن شدن (گزگز) در پا
  • ضعف در پا

جراحی بسته دیسک کمر

جراحی بسته دیسک کمر
جراحی بسته دیسک کمر

دیسک کمر از آن دسته آسیب‌ هایی است که ممکن است افراد در سنین مختلف تجربه کنند.

این عارضه در سنین میانسالی کاملاً شایع است.

اما افراد جوان‌ تر ممکن است در پی انجام فعالیت‌ های نامناسب آسیب دیدگی دیسک ها را تجربه کرده و به مرور زمان دردی که در ناحیه کمر ایجاد می شود.

منجر به محدودیت‌ های حرکتی فراوان شده و نیاز به درمان دارد.

آخرین راهی که برای درمان مشکلات دیسک انجام می شود جراحی دیسک کمر است.

متخصصان مطابق با وضعیت بیماران و شدت آسیب جراحی را به صورت باز یا بسته انجام می‌ دهند.

عمل بسته دیسک کمر برای بیمارانی مناسب است که آسیب دیدگی‌ های محدودتری داشته و متخصصان به این واسطه می‌ توانند با کمترین آسیب و جراحات این جراحی درمانی را انجام دهند و نتایج بسیار خوبی از این روش درمانی حاصل می‌ گردد.

دیسک‌ ها بالشتک‌ های نرم و منعطفی هستند که در بین استخوان‌ های ستون فقرات قرار می‌ گیرند.

زمانی که این دیسک‌ ها تحت فشار قرار می‌ گیرند یا ملتهب می شوند ممکن است باعث بیرون زدگی شده و فشار مضاعف را به نخاع وارد می‌ کنند.

دیسک کمر به تنهایی باعث ایجاد درد در این محدوده نمی شود مگر آنکه عصب کمر تحت فشار قرار گرفته که ناحیه کمر و پاها با درد و محدودیت حرکتی مواجه میشوند.

زمانی که آسیب دیدگی دیسک در همین حد باشد متخصصان با جراحی بسته می‌ توانند اصلاحاتی را بر محدوده آسیب دیده انجام دهند.

اگر هنگام راه رفتن و انجام فعالیت‌ های روزمره درد شدیدی را متحمل می شوید، باید به پزشک مراجعه کرده و متخصصان اقدامات درمانی از جمله جراحی بسته را مناسب و کاربردی می‌ دانند.

از طرف دیگر اگر دیسک کمر باعث بی‌ حسی یا ضعف در پاها می شود، می‌ توانید با این نوع جراحی اختلال پیش آمده را برطرف نمایید.

اگر متخصصان عملکرد نامناسب روده و مثانه را نشات گرفته از دیسک کمر بدانند می‌ توانند در کنار دارو درمانی و انجام فیزیوتراپی جراحی بسته کمر را انجام داده و نتایج بسیار خوب حاصل می‌ گردد.

چه موقع عمل دیسک کمر ضروری است؟

چه موقع عمل دیسک کمر ضروری است؟
چه موقع عمل دیسک کمر ضروری است؟

مشکلات دیسک کمر معمولا با روش های غیر جراحی درمان می شود.

اگر دیسک کمر مزمن باشد و با این روش ها درد برطرف نشود، پزشک جراحی را پیشنهاد می کند.

جراحی دیسک کمر معمولا برای موارد زیر توصیه می شود.

  • درد شدید است و فرد در انجام کارهای روزانه و راه رفتن مشکل دارد.
  • علائم عصبی پیشرونده هستند و باعث بی حسی یا ضعف در ساق پا می شوند.
  • عملکرد روده و مثانه مشکل ساز است.
  • داروها و روش های مختلف فیزیوتراپی جواب نداده اند.

روش های جراحی بسته کمر

تزریق

تزریق در فضای اپیدورال شایع ترین تزریق در نظر گرفته می شود.

مطالعه بیشتر:  درمان بدون جراحی دیسک

در این روش، استروئید مستقیماً به سختی یا سخت شامه، کیسه اطراف ریشه های عصبی و حاوی مایع مغزی نخاعی، با استفاده از یک سوزن کوچک در ناحیه کمری بی حسی تزریق می شود.

این روش جراحی بسته دیسک کمر با راهنمایی سونوگرافی و تصاویر فلوروسکوپی همزمان و زنده از محل دیسک انجام می شود و تنها از طریق سوزن ها و پروب های لازم (لیزر یا نوکلئوتوم و …) پک دیسک کمر را به دنبال خواهد داشت.

لیزر نوکلئوتومی تنها زمانی به بیمار توصیه می شود که روش های درمانی محافظه کارانه مانند استراحت، مسکن، ورزش برای کمردرد و دیسک کمر و فیزیوتراپی نتواند به تسکین علائم بیماری کمک کند.

این درمان با وارد کردن یک سوزن در دیسک آسیب دیده آغاز می شود.

برای اطلاع از هزینه لیزر نوکلئوتومی باید با پزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید.

تزریق استروئید در اطراف سخت‌شکم التهاب ناشی از عوارض شایع مانند تنگی کانال نخاعی، فتق دیسک یا بیماری‌های دژنراتیو و فرسایشی دیسک را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

گفته می شود که اثر برافروختگی یا جرقه زدن تزریق به حذف یا آشکار کردن پروتئین های التهابی دردناکی که ساختارها را احاطه کرده اند کمک می کند.

  • تزریق بلوک فاست و تزریق در مفصل فاست
  • تزریق بلوک فاست برای تشخیص و مدیریت کمر درد
  • تزریق در مفصل فاست جهت مدیریت درد

تزریق دیسکوژل روشی جدید برای عمل بسته دیسک کمر است.

دیسکوژل این فرآیند را تسریع می کند و با جذب آب آزاد شده از دیسک آسیب دیده، حمایت ساختاری از نخاع را فراهم می کند.

ژل آن ترکیبی از سلولز، الکل و فلز تنگستن است و مستقیماً به دیسک مشکل دار تزریق می شود.

این عمل تحت بی حسی موضعی انجام می شود، بنابراین می توانید در همان روز به خانه بروید.

تزریق ترانس فوامینال دیسک کمر یک عمل جراحی بسته دیسک کمر برای درمان درد در ناحیه کمر به دلیل مشکل فتق دیسک است.

در این حالت بیمار به صورت رو به پایین یا به پهلو روی تخت دراز می کشد.

در ادامه یک شکاف کوچک روی پوست کمر و نزدیک کشاله ران ایجاد می شود، سوزنی از طریق این شکاف به پشت و دیسک آسیب دیده وارد می شود و از طریق آن سیم کوچکی وارد دیسک می شود.

در مرحله بعد می توان سوزن را با مجموعه ای از لوله های کوچک جایگزین کرد و با استفاده از ابزارهای مخصوص جراح می تواند از طریق این لوله ها اقدامات لازم را انجام دهد.

جراحی با لیزر

جراحی بستن کمر با لیزر یکی از روش‌های جدید و انقلابی با حداقل تهاجم است.

می‌توان از آن برای درمان فتق دیسک، تنگی کانال نخاعی، خار یا زائده‌های استخوانی، لغزش مهره‌ها و آرتروز یا مشکلات ستون فقرات استفاده کرد.

این عمل که با بی حسی موضعی و با استفاده از فناوری لیزر و ابزار بسیار ظریف انجام می شود، تفاوت زیادی با جراحی باز مرسوم قدیمی دارد.

لیزر نوکلئوتومی عمل بسته دیسک کمر یک روش درمانی دارای حداقل سطح تهاجم است.

در آن مواد داخلی یک دیسک بین مهره ای برآمده یا دچار فتق که باعث وارد شدن فشار به ریشه یک عصب یا کانال نخاعی شده برداشته می شود.

برآمدگی یا فتق دیسک عمدتاً به خاطر سن ایجاد می شود اما مجموعه ای از آسیب دیدگ یها نیز می تواند شرایط مشابه را برای بیمار به همراه داشته باشد.

با بالا رفتن سن دیسک غضروفی بین مهره ها که در حالت عادی اسفنجی و مرطوب است به تدریج آب خود را از دست می دهد.

این روند از دست دادن آب باعث ضعیف شدن لایه فیبری خارجی دیسک به نام آنالوس فیبروزوس می شود.

آنالوس فیبروزوس یک ماده ژل مانند است که در مرکز دیسک قرار دارد با تجزیه شدن دیواره خارجی دیسک ماده داخل آن می تواند به سمت خارج حرکت کند.

باعث ایجاد برآمدگی در دیواره دیسک یا حتی پارگی در دیواره دیسک شود.

به این ترتیب مایع داخل دیسک از محل خود خارج شده و آزاد می شود.

درد، احساس سوزش، ضعف و بی حسی در مواردی مشاهده می شود که دیسک متورم یا دچار فتق به کانال نخاعی یا یکی از ریشه های عصب در این ناحیه فشار وارد کرده و آن را گاز بگیرد.

انواع جراحی دیسک کمر

انواع جراحی دیسک کمر
انواع جراحی دیسک کمر

جراحی دیسک کمر انواع مختلفی دارد و هر کدام برای یک نوع مشکل دیسک مناسب هستند.

پزشک با توجه به سن، محل فتق دیسک و وضعیت عمومی فرد یکی از روش های جراحی دیسک کمر را انتخاب می کند.

جراحی لامینوتومی دیسک کمر

در جراحی لامینوتومی سوراخی در قوس مهره (لامینا) ایجاد می شود.

مطالعه بیشتر:  درمان دیسک گردن

جراح با ایجاد این سوراخ فشار وارده بر ریشه عصب را کاهش می دهد.

برای انجام این جراحی ممکن است یک برش کوچک ایجاد شود یا جراحی میکروسکوپی کمر انجام شود.

در برخی موارد لازم است که جراح لامینا را جدا کند.

در این مورد به آن جراحی لامینکتومی می گویند.

جراحی دیسککتومی

رایج‌ترین روش جراحی دیسک کمر تکنیک دیسککتومی است.

هنگامی که که دیسک روی ریشه عصبی فشار وارد می‌کند، این جراحی انجام می شود و بخشی از دیسک برداشته می‌شود.

در مواقعی ممکن است جراح تشخیص بدهد که دیسک به صورت کامل برداشته شود.

برای انجام این تکنیک برش کوچکی در کمر یا گردن ایجاد می‌شود.

در این روش برش بسیار کوچکی ایجاد می شود و جراح از طریق این برش به ستون فقرات می‌رسد.

دیسککتومی با لیزر یک روش سرپایی است، به این معنی که می توانید همان روز به خانه بروید.

با این حال، ممکن است به کسی نیاز داشته باشید که شما را به خانه برساند.

این جراحی کم تهاجمی‌ است و به آن میکرو دیسککتومی می‌گویند.

جراحی دیسک مصنوعی

این عمل جراحی باید تحت بیهوشی انجام شود. اگر مشکل فقط در یک دیسک و در قسمت پایین کمر باشد، این روش مناسب خواهد بود.

زمانی که بیش از یک دیسک تحت تاثیر قرار گرفته باشد یا بیماری زمینه ای مانند آرتریت یا پوکی استخوان دارید، این جراحی توصیه نمی شود.

برای انجام جراحی دیسک مصنوعی، برشی در شکم ایجاد می شود. دیسک مصنوعی جایگزین دیسک آسیب دیده می شود.

این دیسک از پلاستیک و فلز ساخته شده است. پس از جراحی باید چند روز در بیمارستان بمانید.

جراحی آندوسکوپی دیسک کمر

جراحی آندوسکوپی دیسک کمر یکی از روش های جدید است که کم تهاجمی بوده و احتمال بروز عوارضی مانند خونریزی و عفونت بسیار کم است.

در این روش یک برش کوچک ایجاد می شود. برش با دیلاتور باز نگه داشته می شود و آندوسکوپ وارد می شود.

جراح فتق دیسک را با دوربین آندوسکوپ مشاهده می کند و دیسک آسیب دیده را با ابزار میکروسکوپی خارج می کند.

مزایای عمل بسته کمر

مزایای عمل بسته کمر
مزایای عمل بسته کمر

اگر متخصصان مطابق با آسیب پیش آمده در ستون فقرات و دیسک ها جراحی بسته را مناسب بدانند، قطعاً مزایای بسیار زیادی را در پی داشته و می‌ توانید نتایج خوبی از این شیوه درمانی به دست آورید.

جراحی بسته کمر با تجهیزات خاصی انجام می شود که به دلیل ظرافت بیشتر نیازی به برش‌ های محدود خواهد داشت و نهایتاً برشی در حد دو سانت بر بدن بیمار اعمال می‌ گردد.

ضمن انجام جراحی بسته متخصصان عملکرد بهتر و دقیق‌ تری خواهند داشت ضمن آنکه بافت‌ ها آسیب کمتری دیده و خونریزی برای بیمار به حداقل می‌ رسد.

از آنجایی که این برش‌ ها بسیار کوچک هستند، شانس ابتلا به عفونت را کمتر کرده و بیماران بعد از عمل درد زیادی را متحمل نمی شوند.

قطعا روند بهبود زخم‌ های کوچک آسان‌ تر و سریع‌ تر سپری میشود و عموماً جای زخم یا اسکار باقی نمی‌ ماند.

تمامی کسانی که عمل دیسک کمر را به صورت بسته انجام داده‌ اند پس از انجام این شیوه درمانی به دلیل درد کمتر و التهابات محدودتر نیاز به مقادیر محدودی از داروهای مسکن خواهند داشت.

عموماً این جراحی با بی‌ حسی موضعی انجام میشود و بیماران واکنش منفی ناشی از بیهوشی را نخواهند داشت.

معایب شایع جراحی دیسک کمر به روش بسته

زمانی که متخصصان جراحی را آخرین راه برای درمان آسیب‌ های جسمانی می‌ دانند ممکن است در کنار اجرای این شیوه درمانی باز هم افراد عوارض کوتاه مدت را متحمل شوند.

از شایع‌ ترین مشکلاتی که پس از جراحی دیسک کمر به روش بسته ایجاد می شود، می‌ توان به عفونت در محل زخم‌ ها اشاره کرد.

احتمال آسیب رسیدن به اعصاب و عروق خونی وجود دارد.

به همین دلیل است که این عمل باید با تجهیزات پیشرفته انجام شده و متخصصان در این زمینه مهارت و آگاهی کافی داشته باشند.

در موارد نادر ممکن است بعد از انجام جراحی دیسک کمر به روش بسته افراد نشت مایع نخاعی را تجربه کنند.

احتمال خونریزی و لخته شدن خون نیز در موارد محدود وجود دارد اما غیر ممکن نخواهد بود.

از طرفی اگر بیماران از داروی بیهوشی استفاده کنند ممکن است بدن واکنشات منفی به این مواد نشان داده و سبب بروز آلرژیک میشود.

به خاطر داشته باشید که تمامی این معایب زمانی پدیدار می شود که متخصصان و حتی بیماران پس از جراحی مراقبت‌ های لازمه را انجام ندهند.

هرگونه کوتاهی در این زمینه عوارضی در پی دارد، اما با حساسیت و مراقبت بیشتر می‌ توان از این آسیب‌ ها جلوگیری نمایید.

مطالعه بیشتر:  ورزش مناسب انحراف ستون فقرات

اقدامات قبل از عمل دیسک کمر

اقدامات قبل از عمل دیسک کمر
اقدامات قبل از عمل دیسک کمر

اگر آسیب دیدگی دیسک‌ ها آنقدر شدید باشد که متخصصان تنها راه درمان را جراحی بدانند از افراد می‌ خواهند که چندین نکته را به درستی رعایت کرده تا این شیوه درمانی به درستی پیش رود.

قبل از هر چیز جراحان با افراد یک جلسه مشاوره برگزار کرده تا تمامی مراحل درمان را به آنها گوشزد کنند.

البته مراقبت‌ های بعد از عمل را به افراد خواهند گفت.

متخصصان قبل از عمل آزمایشات و تصویربرداری‌ های دقیق را انجام داده تا محل آسیب دیده به طور دقیق مشخص شود.

این فرایند به واسطه اشعه ایکس، سی تی اسکن، ام آر آی یا الکترومیوگرافی انجام می شود.

حدوداً دو هفته قبل از جراحی نباید از انواع داروهای رقیق کننده خون استفاده کنید زیرا روند بهبود را کندتر کرده و احتمال خونریزی حین جراحی و بعد از آن وجود دارد.

متخصصان توصیه می‌ کنند که برای جراحی دیسک کمر حتماً به صورت ناشتا به مراکز درمانی مراجعه کنید و از شب قبل نباید از هیچ نوع خوراکی و نوشیدنی استفاده کنید.

مراقبت ‌های بعد از جراحی دیسک کمر

زمانی که جراحی دیسک کمر به روش بسته انجام می شود، متخصصان نکات مهم را به بیماران یادآور شده تا در طی دوره نقاهت با مراقبت بیشتر از سلامت خود روند بهبود را به درستی سپری کنند و نتایج خوبی از جراحی حاصل می‌ گردد.

مهم است که در چند هفته بعد از جراحی به هیچ عنوان برای بلند کردن اجسام سنگین اقدام نکنید.

مهم است که حتی فعالیت‌ های روزانه را با احتیاط بیشتر انجام داده و از نشستن‌ های طولانی مدت و خوابیدن در پوزیشن نامناسب خودداری کنید.

بعد از جراحی دیسک کمر خم شدن برای افراد مناسب نیست و بهتر است که از کشش بیش از حد بدن خودداری کرده و برای انجام هرگونه فعالیت از دیگران کمک بگیرند.

بهتر است که روند راه رفتن را کمی اصلاح کرده و از بالا رفتن پله‌ ها و پیاده روی در سطح شیبدار خودداری کنید.

وضعیت بیمار پس از عمل جراحی بسته دیسک چگونه است؟

  • چند ساعت پس از جراحی بستن دیسک کمر، بیمار مرخص می شود.
  • بیمار تا 24 ساعت پس از جراحی نباید از دیسک کمر بسته شود.
  • ممکن است بیمار تا چند روز پس از جراحی بسته ستون فقرات و دیسک کمر به مسکن نیاز داشته باشد.
  • پس از یک هفتهاز عمل بسته دیسک کمر، بیمار می تواند فعالیت های عادی خود را آغاز کند.
  • پس از جراحی بسته شدن دیسک کمر، بیمار می تواند با انجام ورزش های مناسب زندگی سالم، فعال و بدون درد را آغاز کند و از احساس سلامتی برخوردار شود.

چه کسانی باید دیسککتومی بسته انجام دهند؟

چه کسانی باید دیسککتومی بسته انجام دهند؟
چه کسانی باید دیسککتومی بسته انجام دهند؟

اگر از درمان های غیر جراحی استفاده شود و بیمار درمان نشود، بهترین جراح دیسک کمر در ایران ممکن است درمان جراحی را توصیه کند.

در زیر برخی از روش‌های غیرجراحی وجود دارد که ممکن است پزشک قبل از جراحی توصیه کند:

  • مصرف مسکن ها
  • برای کاهش درد از پدهای گرم کننده استفاده کنید.
  • فیزیوتراپی
  • درمان‌های مکمل و جایگزین مانند کایروپراکتیک، ماساژ، طب سوزنی و کاهش استرس

عمل دیسک کمر برای چه افرادی انجام می شود؟

معمولا در شرایط زیر پزشک عمل را پیشنهاد می کند:

  • درد کمر به‌قدری زیاد است که نمی‌توانید حرکت کنید و فعالیت‌های روزمره را انجام دهید.
  • فشار دیسک رو اعصاب باعث بی‌حسی یا ضعف شده است.
  • در کنترل مثانه یا روده با مشکل مواجه شده‌اید.
  • در ایستادن یا راه‌رفتن مشکل دارید.

عوارض انجام دیسککتومی بسته

ممکن است عوارض زیر در برخی رخ دهد:

  • ورم
  • سرخی
  • درد
  • احساس گرما در اطراف زخم

هزینه جراحی دیسک کمر چقدر است؟

هزینه جراحی دیسک کمر به عوامل مختلفی بستگی دارد به همین دلیل نمی توان قیمت دقیق آن را تعیین کرد.

در صورت انجام عمل جراحی در بیمارستان دولتی و داشتن بیمه، هزینه آن کاهش می یابد.

بدون بیمه هزینه این جراحی بالا می رود.

در برآورد هزینه باید دستمزد جراح، خدمات بیمارستانی، هزینه داروها و آزمایشات و دستمزد دستیاران را در نظر بگیرید.

نکات پایانی

نکات پایانی
نکات پایانی

اگر شرایط برای جراحی دیسک کمر مهیا باشد متخصصان قطعاً روش بسته را انتخاب می‌ کنند جراحی بسته کمر با کمترین میزان عوارض همراه است.

درد بسیار محدودی را در پی دارد اما به خاطر داشته باشید که بعد از جراحی کمی بی‌حسی در پاها طبیعی است.

این عارضه تنها به دلیل ملتهب شدن و تورم در ستون فقرات و اعصاب مجاور آن است و به مرور زمان رفع می‌شود.

به یاد داشته باشید که بعد از عمل بسته دیسک کمر در شیراز حتماً در موقعیت ‌های مناسب نشسته و یا استراحت کنید.

برای خوابیدن نباید به هیچ عنوان بر روی شکم قرار بگیرید و مهم است که مدت زمان استراحت را کمی افزایش داده تا دوره نقاهت به سلامت سپری شود.

به طور کلی متخصصان اگر از عمل دیسک کمر راضی باشند، حدوداً ۲ تا ۴ هفته زمان نیاز است تا افراد به روال طبیعی بازگردند.

به خاطر داشته باشید حتی بعد از این مدت انجام هرگونه فعالیت ‌های ورزشی و بلند کردن اجسام ممنوع است.

مهم است که انجام سایر فعالیت‌ ها را تحت نظر پزشکانی همچون دکتر بابک سیف زاده آغاز کرده و چکاپ‌ ها را مرتباً و در فواصل زمانی مشخص انجام دهید.

6 پاسخ

    1. اگر چه تمامی روش‌های جراحی دیسک بسته محبوبیت بسیار زیادی دارند اما آندوسکوپی بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

    1. بستگی به محل دیسک دارد. از آنجایی که اغلب دیسک ها در قسمت های انتهایی ناحیه کمر ایجاد می شود، جراحی در آن قسمت بسیار کم خطر می باشد و احتمال ایجاد اختلال عصبی بسیار ضعیف است.

    1. بیمار از فردای روز عمل قادر به انجام کارهای شخصی خود می باشد اما توصیه می شود به مدت ۳-۲ هفته در منزل استراحت نسبی داشته باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *