انواع ضربه مغزی بر اساس علائم
ترومای سوماتیک
ضربه مغزی جسمی به صدماتی اطلاق می شود که علائم آن فقط فیزیکی است.
فهرست مطالب
Toggleبه عنوان مثال، اگر فردی پس از ضربه به سر علائمی مانند حالت تهوع، سرگیجه، استفراغ و بیهوشی داشته باشد.
ترومای رفتاری
برخی ضربات به سر علائم جدیدی در رفتار فرد ایجاد می کند.
برای مثال، یک فرد خلق و خوی جدیدی پیدا می کند یا علائم فوبیا یا اضطراب را بدون سابقه قبلی بروز می دهد.
ترومای دهلیزی
علائم این نوع سکته مغزی شامل مواردی مانند گیجی، از دست دادن تعادل، از دست دادن هماهنگی بدن و حرکات غیر ارادی مردمک است.
ترومای چشمی
علائم این نوع سکته مغزی شامل مواردی مانند گیجی، از دست دادن تعادل، از دست دادن هماهنگی بدن و حرکات غیر ارادی مردمک است.
ترومای شناختی
چنین ضربه ای معمولاً منجر به علائم شناختی مانند از دست دادن نسبی حافظه، ناتوانی در تمرکز، ناتوانی در انجام چند کار، ناتوانی در حفظ اطلاعات جدید، سردرگمی، تحریک پذیری شدید، گفتار نامفهوم و حتی تشنج می شود.
اختلالات خواب
انواعی از تروما وجود دارد که علائم آن اختلال در خواب و حساسیت شدید به نور و صدا است.
چنین افرادی توانایی کیفیت خواب را از دست می دهند و در برخی موارد ممکن است اصلا نتوانند بخوابند.
علائم شایع ضربه مغزی
هر کدام از آسیب های جسمانی دارای علائم و نشانه هایی هستند.
اگر آنها را بشناسید و به موقع برای بهبود و رفع آنها اقدام کنید از خطرات و عوارض جدی در امان بوده و می توانید برای درمان در زمان مناسب اقدام نمایید.
از شایعترین علائم ضربه مغزی می توان به حالت تهوع و استفراغ اشاره کرد.
اگر در پی ضربه های شدید به ناحیه سر این حالات را تجربه می کنید باید با حساسیت بیشتری به آنها اهمیت داده و برای بررسی به پزشک مراجعه کنید.
از دیگر علائم و نشانه های ضربه مغزی باید به سرگیجه شدید و تشنج اشاره کرد.
البته اگر آسیب دیدگی بسیار شدید باشد ممکن است افراد مشکلاتی را در بلع تجربه کرده و حتی در مواردی با از بین رفتن بینایی افراد اختلال در دید را هم تجربه خواهند کرد.
همواره به یاد داشته باشید که اگر ضربات شدیدی به ناحیه سر وارد شود و بخش های حساس تر آسیب ببینند مشکلاتی مانند سوزن سوزن شدن، ضعف و یا بی حسی و فلج شدن بخش های مختلف صورت دور از انتظار نخواهد بود.
گاهی اوقات در پی ضرباتی که به سر وارد میشود افراد سردردهای شدید و کوبنده را تجربه کرده و حتی ممکن است هنگام حرکت با عدم تعادل مواجه شوند.
اگر فردی با ضربه مغزی مواجه شود، ممکن است حساسیت شدید به نور را تجربه کرده و به مرور زمان صدای زنگ را در گوش میشنود.
این افراد با از دست دادن حافظه حالت نامناسبی را تجربه می کنند و حتی هنگام خوابیدن با حالت نا آرام و پرتنشی مواجه میشوند.
به یاد داشته باشید که در صورت ایجاد هرگونه ضربه به سر و بروز حالت گفته شده باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
نباید نسبت به هیچ کدام از این عوارض بی تفاوت باشید.
علائم خونریزی مغزی در اثر ضربه به سر
- سردرد و تهوع
- سرگیجه و در برخی تشنج
- مشکل در بلع
- از دست دادن بینایی یا تاری دید
- از دست دادن تعادل
- گفتار غیر طبیعی یا نامفهوم
- مشکل در خواندن، نوشتن یا درک گفتار
- تغییر در سطح هوشیاری یا خواب آلودگی یا کما
- مشکل در تنفس و ضربان قلب غیر طبیعی
علائم ضربه مغزی در کودکان
- گیج و مبهوت به نظر می رسند.
- احساس بی قراری و خستگی دارند.
- احساس تحریک پذیری و سختی دارند.
- از دست دادن تعادل و پیاده روی ناپایدار.
- مدام گریه کردن.
- تغییر در خوردن و یا الگوهای خواب.
- عدم علاقه به اسباب بازی های مورد علاقه.
علائم خطرناک در ضربه مغزی
- گیجی و سردرگمی درست پس از ضربه
- درد شدید در ناحیه جمجمه یا کاسه چشم
- هر گونه اختلال در بینایی
- عدم تعادل یا سرگیجه (حتی در حالت درازکش)
- تهوع و استفراغ
- فراموشی موقتی یا از دست دادن بخشی از حافظه
- شنیدن صدای زنگ یا سوت در گوش
- عدم توانایی در تمرکز (بخصوص در 24 ساعت اول)
- تحریک پذیری زیاد در برابر نور
- تضعیف یکی از حواس پنجگانه (بهخصوص چشایی یا بویایی)
- اختلالات خواب
- بیحس شدن یک طرف بدن
- تشنج
- جاری شدن مایع شفاف از گوش
عوارض ضربه به سر
سردردهای طولانی و غیرقابل درمان
اگر علائم ضربه به سر را جدی نگیرید، احتمالاً تا آخر عمر سردردهای عجیبی خواهید داشت که برایتان بسیار عجیب و دردناک خواهد بود.
این سردردها زندگی شما را متفاوت می کند.
سرگیجه ناگهانی
یکی از عوارض آسیب شدید به سر، سرگیجه ناگهانی است.
به طوری که برخی افراد برای چند روز یا چند هفته دچار سرگیجه شدید می شوند.
سندرم پس از ضربه مغزی
اگر علائم سردرد، سرگیجه و هوشیاری نامناسب بیش از سه هفته ادامه یابد، به این معنی است که شما درگیر سندرم پس از ضربه مغزی هستید.
به این ترتیب، درمان وضعیت مغز شما با مشکلات زیادی همراه است.
سندرم ثانویه
قبل از از بین رفتن علائم ضربه مغزی اولیه، فرد وارد حالت ضربه مغزی دوم می شود و در نهایت مغز بسیار متورم می شود و زندگی کشنده می شود.
فراموشی
مطالعات نشان داده اند که فرد معمولاً پس از آسیب مغزی دچار فراموشی کوتاه مدت یا طولانی مدت می شود.
میزان فراموشی به قدری واضح است که زندگی عادی انسان تحت تأثیر قرار می گیرد و مشکلات زیادی برای او ایجاد می شود.
درمان ضربه مغزی
مصرف دارو
اگر آسیب مغزی شدید باشد، ابتدا باید داروی ضد تشنج برای شما تجویز شود.
در واقع در شوک های شدید، خطر تشنج می تواند تا دو هفته پایدار باشد.
اگر ضربه به حدی باشد که در سر خود احساس فشار کنید، برای شما داروی ادرار آور تجویز می شود.
دیورتیک ها باعث می شوند مایعات بیشتری دفع کنید.
در نهایت اگر رگ های خونی آسیب دیده باشد به شما دارو تزریق می شود تا به کما نروید.
جراحی
گاهی اوقات برای جلوگیری از مشکلات دیگر نیاز به جراحی اورژانسی است.
در این راستا، پزشک تصمیم می گیرد هماتوم را بردارد، جمجمه را ترمیم کند و مقداری از فشار روی جمجمه را آزاد کند.
توانبخشی
در این روش هدف اصلی بازیابی عملکرد مغز است و بر اساس نوع آسیب تصمیم لازم گرفته می شود.
فردی دچار آسیب مغزی جدی شده باشد، باید از نظر حرکتی و گفتاری ترمیم شود.
چه زمانی مراجعه به پزشک ضروری است؟
در پی آسیب دیدگی سر برخی از علائم نوعی هشدار هستند.
باید به محض مشاهده آنها سریعا به اولین مرکز درمانی مراجعه کرده و برای رفع و بهبود آسیب اقدام نمایید.
اگر بعد از چنین آسیبی هوشیاری فرد به صورت ناگهانی از دست می رود باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.
همچنین بعد از ضرباتی که به سر وارد میشود بهتر است که افراد نخوابند و در صورت خوابیدن و عدم هوشیاری ناگهانی یا ناتوانی در بیدار شدن باید به اولین مرکز درمانی مراجعه کرد.
اما بروز دیگر حالات مانند تشنج و یا استفراغ مکرر از نشانه های خطرناکی است که نباید نسبت به آنها بی تفاوت بود.
اگر افراد توانایی گفتاری را از دست داده و یا بی حسی شدیدی را در برخی از اندام ها تجربه می کنند باید برای بررسی به پزشک مراجعه نمایند.
با این حال مهم است بدانید که بروز هرگونه آسیب و ضربه به ناحیه سر بسیار خطرناک است، می تواند سلامت افراد را به خطر بیندازد.
بهتر است که با بروز کوچک ترین علائم حتماً به پزشک مراجعه کنید.
زیرا اگر همین علائم کوچک بررسی نشوند ممکن است به یک آسیب بزرگ و جبران ناپذیر تبدیل شده و خطر مرگ سلامت افراد را تهدید می کند.
هنگام بروز ضربه به سر چه باید کرد؟
اگر فردی دچار ضربه به سر و یا هرگونه علائمی شد به یک پزشک مراجعه کند و یا به دنبال توصیههای پزشکی باشد حتی اگر ضربه وارد شده بسیار خفیف بود.
اگر فردی تشنج کند و یا بیشتر از ۱ تا ۲ دقیقه بیهوش باشد و همچنین استفراغ مکرر یا علائم خاصی داشته باشد با گذشت زمان بدتر نیز میشود و این ضروریست که با اورژانس تماس بگیرید.
اطرافیان کسی که سرش در طول بیرون آمدن از وسیله نقلیه آسیب دیده یا کسی که از ارتفاع بیش از ۳ متر افتاده است باید با اورژانس تماس بگیرند حتی در صورتی که فرد هوشیاری خود را از دست نداده باشد و یا علائمی نداشته باشد زیرا ممکن است دچار ضربه و یا خونریزی مغزی شده باشد اما علائمی نداشته باشد.
ضربه به کدام قسمت سر خطرناک است؟
خطرناک ترین محل برای ضربه سر، در دو طرف سر، درست بالای گوشها است.
جمجمه در آنجا نازکترین لایه را دارد و سرخرگ آن میتواند ترکیده و باعث خونریزی مستقیم در مغز شود.
پیشگیری از ضربه مغزی
برخی از آسیب های جسمانی مانند ضربه مغزی بسیار خطرناک است.
علاوه بر از بین رفتن سلامت مغز می تواند عملکرد طبیعی بدن را به طور کامل مختل کند.
متخصصان با چند راهکار ساده از تمامی افراد می خواهند که از سلامت خود مراقبت کرده و تمامی عوامل آسیب رسان را از محدوده زندگی خود دور کنند.
عموماً افرادی که انجام فعالیت های ورزشی خاصی را در برنامه خود دارند بیش از دیگران در معرض چنین آسیبی قرار می گیرند.
مهم است که ورزشکاران حتماً تمرینات خود را در فضایی ایمن و با پوشش مناسب انجام دهند تا مبادا با از دست دادن تعادل آسیب های مختلف مانند ضربه مغزی برای آنها اتفاق بیفتد.
بهتر است که هنگام انجام تمرینات خاص از تجهیزات مناسب استفاده کرده و اگر تمرینات سنگین را انجام می دهید از وضعیت جسمانی خود و حفظ تعادل مطمئن شوید.
در مواردی نیاز است که ورزشکاران از یک یار کمکی استفاده کنند تا در مواقع لزوم بتوانند به آنها یاری رسانند.
یکی دیگر از روش های موثر برای پیشگیری از ایجاد ضربه به ناحیه سر این است که هنگام رانندگی حتماً از کمربند ایمنی استفاده کنید.
به این دلیل که در حین تصادفات ناگهانی هرگز اصابت سر به دیگر بخش ها را تجربه نکرده و در سلامت کامل می توانید روال طبیعی زندگی خود را سپری نمایید.
به یاد داشته باشید که اگر کودکان در سنین پایین تلاش مضاعفی برای راه رفتن می کنند باید در فضایی کاملاً ایمن قرار گرفته تا مبادا بر اثر افتادن های مکرر ضربات سنگین به سر کودک وارد شود.
با این حال اگر بنا به دلایل مختلف ضربات سنگینی به ناحیه سر وارد میشود باید بدون فوت وقت به مراکز درمانی مراجعه شود تا با معاینات و عکس برداری متخصصان وضعیت فرد را بررسی کرده و اگر آسیب های احتمالی وجود داشته باشد پیش از شدت گرفتن آن درمان شود.
همچنین مهم است که محیط خانه را امن کنید و از لوازمی که منجر به لیز خوردن و افتادن میشوند دوری کرده و آنها را از محیط زندگی خود جمع آوری کنید.
مراقبت بعد از ضربه به سر چیست؟
یادگیری تشخیص شدت ضربه به سر و ارائه کمک های اولیه می تواند جان یک فرد را نجات دهد.
برای آسیب متوسط تا شدید به سر، بلافاصله با 115 یا با شماره اورژانس تماس بگیرید.
از آنها در مورد مراقبت های اولویت داری که باید انجام دهیید قبل از رسیدن اورژانس و اقدامات احتیاطی لازم بپرسید.
آیا ضربه مغزی باعث مرگ میشود؟
هماتوم یک لخته خون است که در داخل یا اطراف مغز جمع می شود.
هنگامی که خونریزی فعال ادامه یابد، هماتوم ها می توانند به سرعت بزرگ شوند.
مانند تورم مغز، افزایش فشار در نواحی سفت و سخت جمجمه (به دلیل بزرگ شدن لخته خون) می تواند باعث مشکلات عصبی جدی شود و حتی می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
اما برخی از هماتوم ها به عنوان یک اورژانس جراحی در نظر گرفته می شوند.
هماتومهایی که کوچک هستند گاهی اوقات در ابتدا تشخیص داده نمیشوند، اما ممکن است علائمی ایجاد کنند و چندین روز یا چند هفته بعد نیاز به درمان داشته باشند.
نکات پایانی
اصابت هرگونه جسم سخت با سر انسان می تواند عواقب و عوارض زیادی داشته باشد.
اگر سلامت و عملکرد طبیعی مغز به این واسطه از بین برود هوشیاری فرد با اختلال مواجه شده و به طور کامل سیستم جسمانی آسیب می بیند.
گاهی اوقات بر اثر ضربه ای که به سر وارد میشود فرد هوشیاری خود را از دست می دهد.
عموماً افراد هوشیاری کامل را داشته و ممکن است درد زیادی را در ناحیه سر تجربه کنند.
با این حال اگر با ضربه مغزی مواجه هستید به هیچ عنوان نباید به خانه بازگشته و یا استراحت کنید.
مهم است که ساعاتی بعد از این حادثه بیدار مانده و مراقبت کنید تا اگر آسیب هایی همچون تهوع، سرگیجه و عدم هوشیاری برایتان رخ می دهد سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.
بعد از ایجاد ضربه به ناحیه سر اگر به پزشک مراجعه کنید متخصصان معاینات اولیه را آغاز کرده تا متوجه شوند که آیا سلامت فرد به خطر افتاده است یا خیر.
قبل از هر چیز معاینات جسمانی انجام شده و محل ضربه به طور دقیق ارزیابی میشود.
پس از آن پزشک از افراد می خواهد که با یادآوری گذشته سطح هوشیاری خود را بسنجند.
مهم است که افراد حافظه بی نقص داشته باشند در غیر این صورت پزشک به آسیب های احتمالی مشکوک شده و شرایط متفاوت خواهد بود.
اما در موارد ضروری پزشکان با انجام آزمایشاتی همچون سی تی اسکن و یا اسکن ام آر آی می توانند وضعیت مغز را بررسی کنند.
اگر خونریزی و یا کبودی در سطح مغز ایجاد شده باشد به این واسطه مشخص میشود و پزشک از وضعیت بیمار مطلع خواهد شد.
همواره به یاد داشته باشید که اگر ضرباتی که به سر وارد میشود سنگین و محکم باشند نباید به هیچ عنوان نسبت به آنها بی تفاوت باشید.
اما اگر سردرد بعد از اصابت ضربه برای مدت طولانی ادامه پیدا می کند و حالاتی مانند سرگیجه، منگی و یا تهوع را تجربه می کنید باید برای بررسی به پزشک مراجعه نمایید.
زیرا بعد از ایجاد ضربه به سر هیچ کدام از این حالات طبیعی نبوده و ممکن است نشانه ای از یک آسیب وسیع و خطرناک باشد.
گاهی اوقات متخصصان نیاز می دانند که افراد پس از ضربه به ناحیه سر چند روزی را در مراکز درمانی بستری بمانند با این کار متخصصان می توانند مراقبت های تخصصی و بهتری داشته باشند و هرگونه آسیب های احتمالی سریعاً کنترل و رفع میشوند.
6 پاسخ
سلام، چند ساعت بعد از ضربه به سر نباید خوابید؟
سلام همراه محترم، اجازه ندهید فرد آسیب دیده مغزی به مدت حداقل سه ساعت بعد پس از آسیب بخوابد.
ضربه به کدام قسمت سر خطرناک است؟
سلام همراه گرامی، ضربه به قسمت گیجگاه سر (بالای گوش ها)، بسیار خطرناک است.
درصد احتمال بهبودی پس از ضربه مغزی چقدر است؟
سلام همراه محترم، احتمال بهبودی کامل به شدت عارضه و محل آن بستگی دارد. واکنش بدنی فرد نیز بر زمان و درصد بهبودی کامل از این عارضه تاثیرگذار است.