علت اسپوندیلولیز و اسپوندیلولیستزیس چیست؟
متخصصان بر این باورند که اگر تمامی افراد با علت ایجاد بیماری های خاصی همچون اسپوندیلولیز و اسپوندیلولیستزیس آشنایی داشته باشند، می توانند با مراقبت بیشتر از بروز چنین آسیبی پیشگیری کرده و همواره سیستم حرکتی بدون محدودیت و با دامنه مناسب به کار خود ادامه می دهد.
اما از مهم ترین دلایل ایجاد اسپوندیلولیز می توان به افزایش وزن و چاقی اشاره کرد.
در پی فشار مضاعفی که به ستون فقرات وارد میشود بروز این آسیب ها دور از انتظار نیست.
انجام برخی از فعالیت های ورزشی مانند دو میدانی، فوتبال یا ژیمناستیک و همچنین انجام حرکت های تکراری بر بروز اسپوندیلولیستزیس بی تاثیر نیست.
در کنار این موارد ضربات ناشی از ورزش یا حوادث مختلف به ناحیه کمر از مهمترین علت های بروز این بیماری می باشد.
اما مهمترین دلایل ایجاد اسپوندیلولیز معمولاً مشکلات و اختلالات مادرزادی است.
ممکن است شخص از بدو تولد با نازک بودن ستون مهره ها در سنین بالاتر با چنین آسیبی مواجه شود.
البته مهم است بدانید که صدمه دیدن و ایجاد فشار مضاعف به کمر نهایتاً منجر به بروز اسپوندیلولیستزیس میشود.
همچنین ممکن است از بین رفتن کارایی و سلامت مفاصل و دیسک ها بر بروز این آسیب موثر باشد.
اسپوندیلولیز چگونه اتفاق می افتد؟
اگر تمامی افراد نسبت به آسیب ها و بیماری های جسمانی آگاهی کاملی داشته باشند می توانند با انجام چند روش مراقبتی ساده از بروز بیماری های جسمانی و البته خطرناک پیشگیری نمایند.
اسپوندیلولیز یک آسیب جسمانی مربوط به ستون فقرات است که در پی انجام فعالیت های نامناسب و پرتنش یا پرخطر اتفاق می افتد.
مهم است بدانید که ایجاد هرگونه فشار بر روی ستون فقرات اگر برای مدت طولانی ادامه داشته باشد به مرور زمان شاهد ایجاد شکستگی های استرسی در ستون فقرات بوده که اصطلاحا به آن اسپوندیلولیز می گویند.
شکستگی استرسی در پی انجام فعالیت های خاص مانند وزنه برداری، ژیمناستیک یا اسکیت روی یخ رخ می دهد.
البته اگر افراد به طور مکرر تمرینات پرتاب نیزه را انجام دهند با فشاری که به ستون فقرات وارد میشود ممکن است این عارضه را تجربه کنند.
با این حال مهم است بدانید که حتی اگر فعالیت های روزانه خود را در وضعیت نامناسبی انجام می دهید و فشارهای وارده بر کمر را حس می کنید مطمئناً بعد از مدت زمان بسیار کوتاهی با اسپوندیلولیز مواجه خواهید شد.
این ترک های کوچک و شکستگی های پنهان محدودیت های زیادی را به همراه داشته و درد پا و کمر را در پی دارد.
اسپوندیلولیز معمولاً در سنین کودکی و نوجوان شایع است و کودکان هنگام راه رفتن و زمانی که آموزش می بینند به درستی بایستند ممکن است این عارضه را تجربه کنند.
البته نوجوانان به دلیل ساختار استخوانی نابالغ و هنگام انجام فعالیت های پر تنش و پرخطر با این عارضه مواجه خواهند شد.
اسپوندیلولیستزیس چگونه ایجاد میشود؟
بسیاری از کسانی که با بیماری به نام اسپوندیلولیستزیس مواجه هستند.
به دنبال علت بروز این بیماری خواهند بود تا با شناسایی عوامل موثر بر این عارضه از تشدید آن پیشگیری کنند.
تا مبادا مجدداً آسیب های مشابه را در دیگر بخش های ستون فقرات تجربه کنند.
قبل از هر چیز باید بدانید که اسپوندیلولیستزیس به معنی بی ثباتی ستون مهره ها است.
زمانی که یک مهره از جای خود خارج شده و در بخش های دیگر سوار میشود این سایش درد زیادی را به همراه دارد.
اما این عارضه در اغلب موارد در پی انجام فعالیت های نامناسب ایجاد میشود.
اگر افراد به واسطه انجام شغل خود و یا انجام سایر تمرینات ورزشی یک حرکت را به طور مکرر انجام داده و فشار مستقیماً بر ستون فقرات اعمال شود.
نهایتاً به بیماری به نام اسپوندیلولیستزیس ختم خواهد شد.
توجه کنید که بیرون زدگی ستون فقرات از جایگاه اصلی خود مشکلات زیادی در پی دارد و نه تنها درد و اختلال در دامنه حرکتی به وجود می آید بلکه اعصاب مجاور و بخش های دیگر هم تحت فشار قرار گرفته و شاهد بروز بیماری های جسمانی متعددی خواهید بود.
با این حال متخصصان انجام فعالیت های جسمانی نامناسب را مهمترین دلایل ایجاد این عارضه می دانند.
اسپوندیولیز چیست؟
یک آسیب شایع که عموماً ورزشکاران آن را تجربه می کنند اسپوندیولیز نام دارد.
این عارضه زمانی اتفاق می افتد که ستون فقرات و بخش بین مهره ها با ترک مواجه شده و این عارضه درد بسیار زیادی را در پی دارد.
گاهی اوقات افراد به دلیل آسیب های مادرزادی و نازک تر بودن ستون مهره ها بیش از حد طبیعی ممکن است در سنین کودکی یا نوجوانی با اسپوندیولیز مواجه شوند.
اما اگر ضربات شدید به ناحیه کمر وارد شود و یا افراد فعالیت های کششی را در حد غیر استاندارد و برای مدت طولانی انجام دهند ممکن است به این عارضه مبتلا شوند.
اگر بخواهیم اسپوندیولیز را با بیان ساده برایتان شرح دهیم باید بدانید که یک بیماری ستون فقرات است.
در اغلب موارد درد بسیار زیادی دارد و متخصصان این عارضه را یک نقص جدی در سیستم حرکتی می دانند.
زمانی که افراد با اسپوندیولیز مواجه میشوند متخصصان در اغلب موارد دارو درمانی، فیزیوتراپی و یا کار درمانی را برای بهبود مناسب تر می دانند.
اغلب این ترک ها یا شکستگی ها نیازی به جراحی نخواهند داشت.
با این حال اگر به واسطه شغلی که دارید و یا فعالیت های ورزشی که انجام می دهید متوجه میشوید که ستون فقرات بیش از حد طبیعی در معرض فشار و ضربه قرار دارد باید بدانید که احتمال بروز اسپوندیولیز برای شخص زیاد است.
ممکن است سلامت آنها به طور جدی به خطر بیفتد، و در صورت کوتاهی برای درمان ممکن است فرد نیاز به انجام فرایندهای تخصصی و پرتهاجم داشته باشد.
اسپوندیلولیستزیس چیست؟
اسپوندیلولیستزیس یک آسیب جدی و مربوط به ستون فقرات است که در اغلب موارد باعث ایجاد دردهای سخت و پیوسته در ناحیه کمر میشود.
این عارضه زمانی اتفاق می افتد که یکی از مهره های ستون فقرات از جای خود خارج شده و بر روی مهره زیری قرار می گیرد و در همان سطح می لغزد.
قرار گرفتن استخوان های ستون فقرات و سایش آنها بر روی یکدیگر تا حد بسیار زیادی دردآور است.
اما متخصصان می توانند این عارضه را بدون نیاز به جراحی درمان کرده و اغلب درمان های تخصصی موثر خواهند بود و این عارضه بهبود می یابد.
اما نکته مهمی که در مورد آسیب اسپوندیلولیستزیس باید بدانید این است که اگر مهره ها ثبات خود را از دست بدهند بروی یکدیگر افتاده و دچار سایش و لغزش میشوند.
این روند باعث ایجاد فشار مضاعف به اعصاب جانبی آنها خواهد شد و همین مسئله درد کمر و درد پا را به همراه دارد.
برخی از افراد اسپوندیلولیستزیس را به صورت مادرزادی تجربه می کنند و از بدو تولد این عارضه در ستون فقرات وجود دارد.
اما چنین آسیب جسمانی در اغلب موارد به دلیل افزایش سن اتفاق می افتد و ممکن است با از دست رفتن سلامت دیسک ها چنین عارضه ای پدیدار شود.
فرقی نمی کند که دیسک ها از حد طبیعی نازک تر شوند و یا دچار فتق و پارگی باشند.
در هر صورت از بین رفتن دیسک باعث قرار گرفتن استخوان های مهره ای بر روی یکدیگر شده و به مرور زمان شاهد بروز آسیب های خاصی همچون اسپوندیلولیستزیس خواهید بود.
آیا اسپوندیلولیستزیس همان اسپوندیلولیز است؟
گاهی اوقات افراد با وجود درد کمر یا درد پا به پزشک مراجعه می کنند.
ضمن انجام روش های تشخیصی پزشک متوجه میشود که فرد با بیماری به نام اسپوندیلولیز یا اسپوندیلولیستزیس مواجه است.
شاید تصور کنید که این دو عارضه یکسان هستند و یک نوع بیماری معین شناخته میشوند.
اما به طور کلی اسپوندیلولیز عاملی برای بروز اسپوندیلولیستزیس می باشد، در هر صورت این دو بیماری می توانند علت و معلول یکدیگر باشند اما نمی توان به طور قطعی هر دو را یک بیماری دانست.
توجه داشته باشید که این دو عارضه هر دو تاثیرگذاری منفی بر ستون مهره ها دارند.
مهم است بدانید که منشا آغاز هر کدام از این بیماری ها متفاوت است.
اما زمانی که اسپوندیلولیز رخ می دهد و ترک در سطح ستون فقرات دیده میشود.
در صورت عدم درمان باعث لغزش وسیع تر مهره ها شده و این بیرون زدگی نهایتاً به اسپوندیلولیستزیس ختم خواهد شد.
از آنجایی که این دو عارضه با یکدیگر متفاوت هستند روش های درمانی مختلفی برای بهبود آنها انجام میشود.
این مسئله نشان می دهد که هر کدام از این عوارض می توانند بخش های متفاوتی از ستون فقرات را تحت تاثیر قرار دهند.
اغلب کسانی که با اسپوندیلولیز مواجه هستند به مرور زمان لغزش مهره ها و بی ثباتی ستون فقرات را تجربه می کنند.
نیاز است که شرایط برای درمان این عوارض هر چه سریع تر فراهم شود.
انواع اسپوندیلولیستزیس چیست؟
اگر بخواهیم انواع اسپوندیلولیستزیس را معرفی کنیم باید به اسپوندیلولیستزیس مادرزادی، ایستمی، دژنراتیو، تروماتیک، پاتولوژیک و اسپوندیلولیستزیس پس از جراحی اشاره کرد.
اسپوندیلولیستزیس مادرزادی زمانی اتفاق می افتد که جنین در شکم مادر رشد درستی نداشته و این عارضه به ستون مهره ها هم کشیده میشود.
وجود مهره های نامرتب در آینده فرد را در معرض بروز این بیماری قرار خواهد داد.
اما اسپوندیلولیستزیس ایستمی در نتیجه بروز اسپوندیلولیز رخ می دهد.
اگر ترک و شکستگی بر سطح استخوان ها باشد نهایتاً به سرخوردگی و جابجایی مهره ها ختم میشود.
اما اسپوندیلولیستزیس دژنراتیو با افزایش سن اتفاق افتاده و با گذر زمان اگر دیسک های محافظ آب خود را از دست بدهند و یا نازک تر از حد طبیعی شوند مهره ها بر روی یکدیگر قرار گرفته و احتمال جابجایی آنها و خارج شدن از محدوده مورد نظر وجود دارد.
اما نوع دیگر اسپوندیلولیستزیس را تروماتیک می نامند و ممکن است بر اثر یک اتفاق و یا ضربات محکم لغزش و سایش مهره ها اتفاق بیفتد.
اما اگر این عارضه را با نام پاتولوژیک معرفی کنند به این معناست که فرد در پی ابتلا به یک بیماری همچون پوکی استخوان یا تومور به این عارضه مبتلا شده است.
از عوارض جراحی ستون فقرات می توان به اسپوندیلولیستزیس پس از جراحی اشاره کرد.
ممکن است این عارضه پس از طی کردن دوره نقاهت اتفاق بیفتد و خارج شدن مهره ها از محدوده مورد نظر دردسرهای زیادی را به همراه خواهد داشت.
علت اسپوندیلولیستزیس چیست؟
تمامی کسانی که با بیماری اسپوندیلولیستزیس مواجه میشوند بنا به دلایل مختلف چنین آسیب جسمانی وسیع و محدود کننده ای را تجربه خواهند کرد.
از مهمترین دلایل ایجاد این بیماری می توان به کشیدگی بیش از حد ستون فقرات اشاره کرد.
ستون فقرات اجزای کوچک و البته مهمی دارد.
اگر در پی انجام فعالیت های نامناسب و سنگین فشار مضاعفی به ستون فقرات وارد کنید با این آسیب و بیماری مواجه شده و عموماً افراد جوان تر با این عارضه مواجه میشوند.
اما افزایش سن یکی دیگر از دلایل مهم بروز اسپوندیلولیستزیس است.
اما باید بدانید که با افزایش سن ساییدگی استخوان های ستون فقرات و همچنین پارگی دیسک ها دور از انتظار نیست.
زمانی که سلامت این بالشتک منعطف و لاستیکی به خطر بیفتد عملکرد مهره ها نیز با اختلال مواجه شده و خروج آنها از محدوده مورد نظر به بیماری اسپوندیلولیستزیس ختم میشود.
و اما از دیگر دلایل مهم بروز این عارضه باید به مسائل ژنتیکی اشاره کرد.
برخی از افراد به صورت مادرزادی مهره های نازک تر از حد طبیعی دارند.
چنین آسیبی از بدو تولد با فرد همراه است و به مرور زمان و با بزرگتر شدن جثه فرد این عارضه نمایان شده و محدودیت های وسیع ظهور پیدا می کند.
علائم اسپوندیلولیستزیس چیست؟
گاهی اوقات افراد با وجود درد در ناحیه کمر تصور می کنند که دیسک ها آسیب دیده و عملکرد طبیعی خود را از دست داده اند.
اما اگر دردی که در ناحیه ستون فقرات تجربه می کنید به بخش های دیگر هم کشیده شود باید به بیماری های خاصی همچون اسپوندیلولیستزیس مشکوک شوید.
این عارضه معمولا با اسپاسم های عضلانی در قسمت همسترینگ همراه است و اگر احساس می کنید که این گرفتگی در پشت ران بیش از حد طبیعی است باید به وجود این عارضه پی برد.
اما بیماری اسپوندیلولیستزیس با مشکلاتی همچون احساس خشکی و یا سفتی در ناحیه کمر همراه است.
افراد مبتلا به این عارضه علاوه بر سفت شدن و اسپاسم های عضلانی در بخش همسترینگ این عارضه را در ناحیه باسن هم تجربه می کنند.
اما از مهمترین علائم این بیماری باید به مشکل در راه رفتن و یا ایستادن اشاره کرد و اگر شخص برای مدت طولانی ایستاده بماند و یا مسافت های طولانی را طی کند درد کمر و پا شدت خواهد یافت.
اما از دیگر علائم این عارضه باید به بی حس شدن، ضعف و گزگز پا اشاره کرد، معمولاً این دردها هنگام نشستن یا دراز کشیدن تسکین پیدا می کنند.
زیرا فشار از روی ستون فقرات برداشته شده و این مسئله به روند بهبود درد کمک خواهد کرد.
ناگفته نماند که افراد مبتلا به اسپوندیلولیستزیس هنگام خم شدن درد زیادی تجربه می کنند.
یکی از بزرگترین محدودیت های حرکتی به شمار می آید، به گونه ای که خم کردن بدن حتی به سمت جلو و یا طرفین بسیار دشوار شده و درد زیادی دارد.
اسپوندیلولیستزیس چگونه تشخیص داده می شود؟
اغلب متخصصان می توانند با معاینات فیزیکی تا حدودی تعیین کنند که علت آسیب پیش آمده چیست و فرد با چه نوع بیماری مواجه است.
اما محدوده ستون فقرات به دلیل اجزای وسیع و البته کوچکی که دارد نیاز به بررسی های جزئی تر داشته تا متخصصان محل دقیق درد را تعیین کنند و متوجه خواهند شد که کدام بخش از ستون فقرات آسیب دیده است.
برای تشخیص اسپوندیلولیستزیس متخصصان علاوه بر معینات فیزیکی، تصویربرداری را روش مناسبی می دانند.
معتقدند که به این واسطه می توانند علاوه بر تشخیص درست شدت آسیب را مشاهده کرده و بهترین روش درمانی را در پیش خواهند گرفت.
برای تصویربرداری از بافت های استخوانی استفاده از اشعه ایکس مناسب می باشد.
به این واسطه متخصصان می توانند تصاویری دقیق و البته واضح را از بخش استخوانی ستون فقرات در اختیار داشته باشند.
اما اگر علاوه بر بخش استخوانی نیاز باشد که بافت های نرم تر مانند دیسک ها و یا اعصاب بررسی شوند.
متخصصان تصویربرداری به روش سی تی اسکن یا ام آر آی را مناسب تر می دانند.
معتقدند که این روش های تشخیصی بخش وسیع تری را تحت پوشش قرار داده و تصاویر جزئی تری را دریافت می کنند.
این کار به تشخیص درست پزشک کمک کرده و متخصصان می توانند بهترین شیوه درمانی را برای مراجعین خود در نظر بگیرند.
این روش های تشخیصی در علم پزشکی کمک زیادی به متخصصان می کنند و برای بهبود سریع تر آسیب ها موثر و کاربردی می باشند.
آیا اسپوندیلولیستزیس برمی گردد؟
اگر در زمان مناسب به پزشکان برتر برای بهبود اسپوندیلولیستزیس مراجعه کنید اطمینان داشته باشید که سایر روش های درمانی به نتیجه مناسب ختم شده و این عارضه درمان میشود.
اما دغدغه اکثر بیماران این است که آیا این عارضه ممکن است بازگردد و مجدداً محدودیت ها را به همراه آورد یا خیر.
قبل از هر چیز باید بدانید که درمان های قطعی برای اسپوندیلولیستزیس وجود دارد.
حتی ممکن است متخصصان با انجام جراحی این عارضه را بهبود دهند.
مهم است که دوره نقاهت را با حساسیت زیاد سپری کرده و پس از بهبودی شرایط را برای تقویت بدن فراهم سازید و با انجام فعالیت های مناسب از بروز مجدد این عارضه جلوگیری کنید.
اما اگر نسبت به این نکات بی اهمیت باشید و مجدداً به فعالیت های جسمانی نامناسب خود ادامه دهید امکان بازگشت بیماری وجود داشته و ممکن است حتی محدودیت ها و درد بیشتری را نسبت به دفعات قبل تجربه کنید.
متخصصان روش های درمانی موثری را برای بهبود اسپوندیلولیستزیس در نظر می گیرند.
اما مهم است که در کنار آن فعالیت های مناسب و البته توانبخشی انجام شده تا با تقویت بدن به ثبات وضعیت ستون فقرات کمک کنید.
اما اگر در این روند کوتاهی اتفاق بیفتد ممکن است مجدداً اسپوندیلولیستزیس بازگشته و سلامت شخص به خطر خواهد افتاد.
مجدداً شاهد محدودیت های فراوان و دردهای پیوسته بوده و ممکن است درمان های بعدی آنگونه که باید پیش نرود.
آیا می توان اسپوندیلولیستز را معکوس کرد؟
نکته بسیار مهمی که در مورد درمان اسپوندیلولیستز باید بدانید این است که درمان های غیر از جراحی نمی توانند ترک و یا شکستگی ایجاد شده در ستون فقرات را رفع کنند.
نیاز است که متخصصان برای تثبیت مهره ها و بهبود وضعیت ستون فقرات جراحی های تخصصی را انجام داده تا شرایط بیماران را هموار سازند.
اما نکته مهم این است که سایر روش های غیر از جراحی برای تسکین دردهای طولانی مدت ناشی از اسپوندیلولیستز مناسب است.
زمانی که درد کاهش پیدا می کند عملکرد بدن بهبود پیدا کرده و افراد محدودیت های کمتری را متحمل میشوند.
اما توجه کنید که اگر افراد با اسپوندیلولیستز مواجه باشند قطعاً فشاری که بر روی اعصاب وارد میشود.
باعث تشدید درد شده و این مسئله برای افراد محدودیت های زیادی به همراه دارد.
اما متخصصان با انجام جراحی می توانند درد پیش آمده را تسکین داده و مهره های آسیب دیده را ترمیم می کنند.
این کار باعث میشود تا درمان قطعی اسپوندیلولیستز انجام شده و افراد از مشکلات و آسیب هایی که متحمل میشدند در امان خواهند ماند.
متخصصان معتقدند که اسپوندیلولیستز با هر روشی که پزشک در نظر می گیرد باید درمان شود.
در غیر این صورت می تواند منشأ آسیب های وسیع تر بوده و عملکرد ستون فقرات و کارایی آن را مختل خواهد کرد.
نکته پایانی
دکتر بابک سیف زاده جراح مغز و اعصاب و دارای بورد تخصصی جراحی مغز و اعصاب از آلمان و عضو آکادمی جراحان مغز و اعصاب و ستون فقرات المان می باشد و آماده خدمت رسانی به شما دوستان عزیز در شهر شیراز می باشد.
