برخی از آسیب‌ ها و بیماری‌ ها مانند تومورهای مغزی مستلزم انجام سایر آزمایشات است تا پزشکان متوجه شوند که با چه نوع توموری مواجه هستند و به این واسطه انتخاب شیوه‌ های درمانی آسان‌ تر خواهد شد.

نمونه برداری از تومور مغزی که اصطلاحا به آن بیوپسی تومور نیز گفته میشود.

یک روش جراحی است که متخصصان به این واسطه بخش کوچکی از بافت تومور را برداشته تا بتوانند در آزمایشگاه فاکتورهای مهم را ارزیابی کنند.

با انجام بیوپسی تومور مغزی پزشکان تشخیصی قطعی خواهند داشت و البته فرایند درمان با کمترین میزان عوارض و آسیب انجام می‌ پذیرد.

زمانی که تومورهای مغزی در این محدوده حساس پدیدار میشوند متخصصان برای کسب اطلاعات بیشتر بیوپسی تومور مغزی را گزینه مناسبی دانسته و به تشخیص نوع بیماری، درجه و ویژگی‌ های تومور کمک شایانی می‌ کند.

قطعاً از هیچ روش دیگری چنین اطلاعات دقیقی در مورد تومورهای مغزی کسب نمیشود هر چند که برای بیوپسی نیاز به انجام جراحی است اما برای حفظ سلامت بیماران و پاکسازی این توده‌ های ناخوانده روشی موثر و کارآمد به شمار می‌ آید.

برای انجام بیوپسی و جراحی تومورهای مغزی متخصصان بخش بسیار کوچکی از بافت تومور را برداشته و این فرایند از مناطق مختلف تومور انجام می‌ پذیرد.

پس از آن نمونه برداشت شده به طور کامل مورد آزمایش و بررسی قرار گرفته تا ویژگی‌ های سلولی، جهش‌ های ژنتیکی و سایر نشانگرهای مولکولی آن با جزئیات بیشتری تحلیل شود.

به خاطر داشته باشید که محل قرارگیری تومور از مهمترین فاکتورهایی است که پزشک بررسی می‌ کند.

تشخیص تومور مغزی

تشخیص تومور مغزی معمولاً با معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی بیمار شروع می شود.

در معاینه فیزیکی، پزشک علائمی مانند سردردهای میگرنی، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، اختلالات بینایی، اختلالات گفتاری، اختلالات حرکتی و تغییرات شناختی و رفتاری را بررسی می کند.

اگر پزشک مشکوک به تومور مغزی باشد، آزمایش‌های تصویربرداری را برای بررسی دقیق‌تر ناحیه مشکوک مغز تجویز می‌کند.

روش انجام بیوپستی تومور مغزی

اگر به واسطه آسیب‌ ها و بیماری‌ های جسمانی متخصصان تشخیص دهند که توموری در ناحیه مغز وجود دارد با انجام بیوپسی سعی دارند هر چه سریع‌ تر جنس تومور را ارزیابی کرده تا بهترین شیوه‌ های درمانی را برای از بین بردن سلول‌ های مهاجم انجام دهند.

اما برای انجام بیوپسی مغز استخوان مهم است که شرایط از قبل مهیا شود، متخصصان قطعاً با انجام آزمایشات و تصویربرداری محل قرارگیری تومور را مشخص کرده و پس از آن می‌ توانند مطابق با شرایط بیمار برای انجام بیوپسی آماده شوند.

از آنجایی که بیوپسی تومور مغزی نوعی جراحی به شمار می‌ آید و ممکن است بیماران حین عمل درد زیادی متحمل شوند از فرایند بیهوشی استفاده می‌ کنند.

به خاطر داشته باشید که برای انجام بیوپسی متخصصان از دو تکنیک بیوپستی باز و بیوپستی آندوسکوپی استفاده خواهند کرد.

اگر بر اساس شرایط موجود انتخاب متخصصان برای بیوپسی مغز استخوان جراحی باز باشد نیاز است که بخشی از جمجمه را برداشته تا دسترسی مستقیم به تومور داشته باشند.

پس از آن متخصصان با استفاده از ابزارهای جراحی تومور را بررسی کرده و نمونه برداری انجام می‌ پذیرد در این فرایند متخصصان برای نظارت تخصصی بر عملکرد مغز از سایر تجهیزات استفاده می‌ کنند که به این واسطه می‌ توانند ساختار و عملکرد مهم مغز را حفظ کنند.

اما روش دیگر برای بیوپسی تومورهای مغزی آندوسکوپی می‌ باشد.

در روش نمونه برداری از تومور مغزی با فرایند آندوسکوپی یک میله بسیار کوچک، بلند و البته منعطف که به نور و دوربین مجهز است به بخش مورد نظر انتقال می‌ یابد.

برای این کار نیاز است که یک روزنه کوچک در سطح جمجمه ایجاد شود و حتی اگر موقعیت تومور مناسب باشد متخصصان می‌ توانند این دستگاه را از حفره بینی به بخش مورد نظر انتقال دهند.

با این کار نمونه برداری از بافت تومور به راحتی انجام میشود و متخصصان می‌ توانند مراحل آزمایش را آغاز کنند.

پس از آنکه متخصصان راه مناسب را برای دسترسی به تومور پیدا کردند اقدام به برداشت بافت کوچکی از این توده کرده و مراحل بعدی درمان آغاز میشود.

در فرایندی متخصصان می‌ توانند بافت برداشت شده را به سرعت منجمد کرده تا بتوانند تومور را به روش میکروسکوپی دقیق‌ تر ارزیابی کنند.

به خاطر داشته باشید که آخرین مرحله که البته مهمترین آن می‌ باشد فرایند تجزیه و تحلیل پاتولوژی است.

زمانی که نمونه برداشت شده به مراکز آزمایشگاهی انتقال داده میشود بررسی‌ های دقیق انجام شده و نوع تومور، درجه آن و سایر مشخصات مربوط به این توده در نتیجه آزمایش درج میشود.

متخصصان با وجود مهارت، علم و تجربه بالایی که دارند می‌ توانند با تحلیل درست این آزمایشات وضعیت بیماران را مشخص کرده و بهترین شیوه درمانی را در پیش می‌ گیرند.

به یاد داشته باشید که مدت زمان انجام بیوپسی مغز استخوان به عوامل مختلفی بستگی دارد.

حال عمومی بیماران و عملکرد پزشک تعیین کننده مدت زمان جراحی است.

هر چقدر که آسیب وسیع‌ تر باشد ممکن است پزشک نیاز به برداشتی نمونه بیشتری داشته باشد و این مسئله ممکن است زمان جراحی را افزایش دهد.

نمونه برداری از تومور مغزی چگونه است؟

برنامه ریزی قبل از عمل

قبل از بیوپسی تومور مغزی، آزمایشاتی برای تعیین محل تومور و در نتیجه تعیین نوع دقیق عمل و روش های جراحی مغز و اعصاب انجام می شود.

بیهوشی

قبل از شروع نمونه گیری تومور مغزی، بیمار تحت بیهوشی است.

دسترسی به تومور

تکنیک های مختلفی برای دسترسی به تومور مغزی وجود دارد:

بیوپسی باز

در بیوپسی باز، کرانیوتومی انجام می شود این فرایند شامل برداشتن قسمتی از جمجمه برای دسترسی مستقیم به تومور می باشد.

این به جراح اجازه می دهد تا با استفاده از ابزار جراحی تومور را به صورت بصری بازرسی و نمونه برداری کند.

در این بیوپسی، باید از تکنیک های نظارتی تخصصی مانند الکتروکورتیکوگرافی برای اطمینان از ایمنی ساختارها و عملکردهای مهم مغز استفاده شود.

بیوپسی آندوسکوپی

در برخی موارد، ممکن است از یک آندوسکوپ، یک لوله بلند و قابل انعطاف با نور و دوربین برای بیوپسی استفاده شود.

آندوسکوپ از طریق ایجاد یک برش کوچک در جمجمه و یا از طریق منافذ طبیعی مانند بینی وارد می شود.

امکان نمونه برداری از تومورهای واقع در قسمت های صعب مغز را فراهم می کند.

بیوپسی استریوتاکتیک

روش دیگر، بیوپسی استریوتاکتیک ممکن است انجام شود که رویکردی کم تهاجمی و پرخطر است.

در این روش از هدایت تصویربرداری برای هدف گیری دقیق تومور استفاده می شود.

یک برش کوچک در پوست سر ایجاد می شود و یک سوزن یا پروب بیوپسی با استفاده از تجهیزات و نرم افزارهای تخصصی به محل تومور هدایت می شود.

نمونه برداری از بافت

پس از دسترسی به تومور، نمونه های بافت کوچکی گرفته می شود.

این نمونه برداری می تواند شامل استفاده از فورسپس بیوپسی، ساکشن یا سوزن برای استخراج نمونه های بافتی یا سلول ها از نواحی مختلف تومور باشد.

در برخی موارد از روشی به نام آنالیز برش منجمد در طول بیوپسی استفاده می شود.

در طی این فرآیند، بخش کوچکی از نمونه بافت به سرعت منجمد می‌شود و سپس، در حالی که بیمار هنوز تحت عمل جراحی قرار دارد.

این بخش از تومور مغزی زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا اطلاعات فوری که ممکن است در حین جراحی مفید باشد، به دست آید.

نمونه برداری از مغز چقدر طول میکشد؟

زمان جراحی

بیوپسی تومور مغزی معمولاً چند ساعت طول می کشد.

بیهوشی و آماده سازی

زمان مورد نیاز برای تجویز و آماده سازی بیهوشی می تواند متفاوت باشد و زمان اضافی را به کل زمان عمل اضافه می کند.

تجزیه و تحلیل پاتولوژی

پس از تهیه نمونه بافت، این نمونه برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال می شود.

زمان آنالیز ممکن است متفاوت باشد، اما معمولا چندین روز طول می کشد تا نتایج نهایی بیوپسی دریافت شود.

آزمایش‌های تشخیصی اضافی

علاوه بر آنالیز پاتولوژی، آزمایش‌های تشخیصی اضافی مانند آزمایش مولکولی یا آنالیز ژنتیکی ممکن است بر روی نمونه بافت انجام شود

عوارض بیوپسی یا نمونه برداری از تومور مغزی

زمانی که برای انجام بیوپستی تومور مغزی به پزشک مراجعه می‌ کنید اگر متخصصان بخواهند این نوع نمونه‌ برداری را انجام دهند حتماً شما را از عوارض احتمالی آن آگاه می‌ کنند.

از مهمترین عوارضی که ممکن است در پی نمونه برداری از تومورهای مغزی متحمل شوید می‌ توان به عفونت اشاره کرد.

عفونت در محل جراحی کاملاً شایع است و اگر متخصصان در فضای کاملاً پاکیزه این فرایند را انجام دهند و از تکنیک‌ های استریل دقیق فضا و لوازم استفاده کنند هرگز چنین خطری سلامت بیماران را تهدید نمی‌ کند.

همچنین احتمال خونریزی در بافت مغز بسیار زیاد است، اگر متخصصان نتوانند خونریزی را کنترل کنند احتمال بروز آسیب‌ های شدید مغزی وجود دارد.

از طرف دیگر با برداشت بخشی از بافت تومور ممکن است کمی التهاب و ادم را تجربه کنید.

متخصصان معتقدند که تورم در بخش‌ های مختلف مغز با علائمی همانند علائم تومور مغزی که این علائم شامل سردرد، تهوع، تشنج و حتی نقص عصبی همراه است، مهم است که داروهای مختلف برای کاهش تورم و کنترل این علائم را مصرف کنید.

گاهی اوقات متخصصان برای برداشت نمونه از تومور مغزی ممکن است ناخواسته به بخش‌ ها و بافت‌ های مجاور آسیب وارد کنند و این مسئله خطر نقص عصبی موقتی یا دائمی را در پی دارد، در موارد نادر مشاهده میشود که بعد از بیوپسی تومور مغزی نشت مایع نخاعی اتفاق می‌ افتد.

همچنین ممکن است تغییراتی در عملکرد شناختی افراد اتفاق افتاده و متوجه تغییرات محسوس در تمرکز، حافظه یا توانایی‌ های شناختی بیمار خواهید شد.

با این حال به یاد داشته باشید که با دانستن این عوارض نمی‌ توانید از انجام بیوپستی تومور مغزی صرف نظر کنید.

متخصصان با مهارت کافی و در شرایط کاملاً مساعد بیوپسی تومورهای مغزی را انجام دهند نه تنها خطری سلامت بیماران را تهدید نمی‌کند بلکه برای دستیابی به اطلاعات کاربردی برای آغاز درمان مهم و حیاتی است.

مهم است این نکته را بدانید که بعد از انجام بیوپسی تومورهای مغزی اگر نکات گفته شده را در زمان مناسب انجام ندهید شانس بروز این آسیب‌ ها برای فرد افزایش پیدا می‌ کند مراقبت‌ های بعد از جراحی بسیار مهم است و در صورت نیاز متخصصان داروهایی را برای افراد تجویز می‌ کنند که از عوارض احتمالی جلوگیری خواهد کرد.

با این حال بعد از بیوپسی تومورهای مغزی باید تحت نظر متخصصان قرار گرفته و تمامی نکات گفته را رعایت کنید و در صورت نیاز تمامی داروهای تجویز شده را با دوز مشخص مصرف کنید.

خطرات احتمالی نمونه برداری از تومور مغزی

خونریزی مغزی

ممکن است درحین عمل یا پس از آن افراد دچار خونریزی مغزی شوند که این از خطرات احتمالی  البته مقدار این خونریزی کم است و معمولا توسط تیم جراحی به طور کامل بررسی می‌گردد.

عفونت

پزشک آنتی‌بیوتیک را در صورتی که بیمار عفونت داشته باشد تجویز می‌کند و درصورت وجود تب نیز باید مصرف کند.

کبودی و تورم

اگر در اطراف ناحیه نمونه‌برداری کبودی مشاهده شود، پزشک داروهایی برای او تجویز می کند.

انواع نمونه برداری از تومور مغزی

نمونه‌برداری از طریق جراحی باز (کرانیوتومی)

درصورتی که تومور مغزی قابل درمان باشد پزشک به وسیله جراحی باز نمونه برداری و درمان را شروع می کند.

پزشک همه یا قسمتی از تومور رابر می دارد و به صورت نمونه به پاتولوژیست می‌دهد تا مورد بررسی قرار گیرد.

نتیجه این نمونه‌برداری تاثیر بسیاری در روند درمان بیماری دارد.

نمونه‌برداری سوزنی (استریوتاکتیک)

در صورتی که جراحی برای بیمار مبتلا به تومور خطرناک باشد پزشک از طریق نمونه برداری سوزنی این کار را انجام می دهد.

در نمونه برداری سوزنی یا قسمتی از جمجمه را بی حس می کنند و یا بیمار را بیهوش می کنند و پس از آن تعیین نقطه مورد نظر برای نمونه برداری برش کوچکی را روی پوست و سپس جمجمه ایجاد می کنند.

سپس پزشک با استفاده از دستگاهی به اسم استریوتاکسیک، چند نمونه از تومور مغزی را خارج می‌نماید.

از ام‌آر‌آی و سی‌تی‌اسکن برای تشخیص محل درست تومور و هدایت سوزن استفاده می شود.